Συμμετέχει, μελετά, αρθρογραφεί, ταξιδεύει, ενημερώνεται με στόχο να προσφέρει όσο μπορεί στην αναβάθμιση του τοπίου που μας περιβάλλει.

Δευτέρα 24 Οκτωβρίου 2011


 "Ο έφεδρος Στρατιώτης Κ. Κασσιός όχι μόνο δεν παραδίδει τα όπλα του, (την εμπειρία του, τη γνώση του, την παιδεία του) αλλά τα διαθέτει για το κοινό καλό.
Τον ευχαριστώ όχι μόνο, για αυτά που λέει, αλλά και για αυτά που δεν λέει, γιατί σαν δάσκαλος αναλαμβάνει ευθύνες, δίνει το προσωπικό παράδειγμα και πρωτοπορεί όχι μόνο μπροστά στα έδρανα των φοιτητών του αλλά έξω στη κοινωνία. Έχουμε ανάγκη τέτοιους δασκάλους."
Κατσογιάννη Σταυρούλα


ΔΙΑΤΗΡΏΝΤΑΣ ΤΗΝ "ΕΦΕΔΡΕΙΑ" .... ΜΑΧΙΜΗ
 «Εφεδρεία», διαβάζουμε στο  Λεξικό Μπαμπινιώτη , ότι εκτός των άλλων, σε ένα από τα λήμματα  σημαίνει  μεταφορικά και    ‘οτιδήποτε φυλάσσεται για να χρησιμοποιηθεί σε περίπτωση ανάγκης’. Σε όλους όμως τους στρατευθέντες άρρενες στη χώρα μας η λέξη ‘εφεδρεία και έφεδρος’  είναι συνδεδεμένη με μνήμες από τη στρατιωτική τους θητεία που να θυμίζει άλλοτε καψώνι!!  με σωματική ταλαιπωρία και άλλοτε με νεκρό και ανούσιο χρόνο  . Για τις περιόδους όμως δοκιμασίας του Έθνους μας η λέξη ‘έφεδρος και εφεδρεία’ είναι συνυφασμένη με αγώνες, με ηρωικές πράξεις και με θυσίες από τους υπηρετούντες . Ιδού λοιπόν η απορία που σήμερα πηγάζει από την πανθομολογούμενη επικείμενη ‘υπαλληλική εφεδρεία’. Που θα πρέπει λοιπόν να κατατάξουμε τη σημερινή  εφεδρεία; Στην ανούσια στρατιωτική θητεία –των τρείς και μία έμεινε, των  ημερών αναμονής της απόλυσης- ή στη μάχιμη ιστορική περίοδο των αγώνων των εφέδρων; Η απάντηση έχει  αμφισημία για την ιδιόμορφη τούτη εφεδρεία.  Και ανούσια αναμονής  είναι και μάχιμη επιβίωσης θα αποδειχτεί.
Όπως όμως όλα τα λάθη των κρατούντων στις μέρες μας που με το ‘πιστόλι των δανειοδοτών μας στον κρόταφο εν μια νυκτί αποφασίζουν’ δεν έχει προβλεφθεί κανένα πρακτικό σενάριο για τις ‘ταξιαρχίες ‘ των σχεδιαζόμενων να έφεδροποιηθούν’ υπαλλήλων πριν τους δοθεί το φύλλο …πορείας εκτός υπηρεσίας.
Βέβαια σχεδιάζεται να απελευθερωθούν τα ‘φρουτάκια’ και οι ‘κουλοχέρηδες’ και θα πολλαπλασιαστεί και η πελατεία στα ‘ελληνικά καφενεία’ αλλά αυτό αρκεί;  Έχουν άραγε σκεφτεί ή σχεδιάσει κάτι άλλο γι αυτούς τους ανθρώπους προκειμένου  να τους γεμίσουν τον άδειο  χρόνο  τους και να αποφύγουν την αναμενόμενη ψυχολογική τους κατάπτωση αν δεν βρουν –το ποιο πιθανόν – άλλη επαγγελματική  απασχόληση και θα οδηγηθούν στη σύνταξη;
Θα σχολιάσουμε παρακάτω μερικές πρακτικές ιδέες και εφαρμογές εύκολα και με μικρές δαπάνες υλοποιήσιμες που θα μπορούσαν από τώρα να προετοιμαστούν για να δεχτούν αυτούς τους ‘εφέδρους ‘ που η πολιτική απρονοησία και αστοχίες του παρελθόντος  αλλά και του παρόντος τους αποστρατεύει αδόξως .
Μια λοιπόν πρόταση που πολλαπλά μπορεί να βοηθήσει οικονομικά αλλά και να στηρίξει ψυχολογικά τους ‘νεοεφέδρους’ θα είναι η δημιουργία σε κοινόχρηστη δημοτική ή δημόσια έκταση των κήπων ‘των εφέδρων’. Τι είναι αυτό; Πολύ απλά .Οι ΟΤΑ σε συνεργασία με υπηρεσίες του Δημοσίου σε εκτάσεις προσπελάσιμες και όχι υποχρεωτικά μέσα στην πόλη αλλά σε περιαστικό χώρο ,να διαμορφώσουν  επιφάνειες και με κατάλληλη υποδομή ικανές να δεχθούν καλλιέργειες οπωροκηπευτικών , λουλουδιών , αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών . Τις εκτάσεις αυτές μέσα από ένα σύστημα διανομής αφού τις διαιρέσουν σε μικρά τμήματα των  20-50 τετραγωνικών μέτρων να τις εκχωρήσουν έναντι ελάχιστου κόστους στους δικαιούχους ‘εφέδρους’ δημότες τους. Με τον τρόπο αυτό οι ‘έφεδροι’ θα  έχουν πέραν από μια ευχάριστη απασχόληση  ,θα έχουν επικοινωνία με τους άμεσα γείτονές τους ‘κηπουρούς’, θα προσκομίζουν  για τη δική τους αλλά και της οικογένειας τα δικής τους παραγωγής  λαχανικά και  οπωρικά και άρα θα έχουν οικονομικό όφελος.
Μια άλλη ευχάριστη ενασχόληση θα μπορούσε να είναι η εθελοντική παρουσία των ‘εφέδρων’ κατοίκων της γειτονιάς στους παιδότοπους  της περιοχής τους για εποπτεία αλλά και ασφάλεια των μικρών φίλων στις ώρες του παιχνιδιού τους.
Θα βοηθούσε  ακόμα οι ΟΤΑ να καταρτίζουν μηνιαίους καταλόγους με δραστηριότητες κοινωνικού και ειδικού ενδιαφέροντος που να ανακοινώνονται και να αναρτώνται στο διαδίκτυο για ενημέρωση , όπου να εμφανίζονται οι περιπτώσεις εθελοντικής συμμετοχής και με τα ανάλογα κατά περίπτωση προσόντα που απαιτούνται έτσι ώστε οι ‘έφεδροι ‘ να συμμετέχουν αν το επιθυμούν και γιατί όχι;
Τέλος θα άξιζε η πολιτεία να δημιουργήσει μοναδική  ηλεκτρονική πύλη και ειδικό λογισμικό αφιερωμένα ειδικά στους  ‘νεοεφέδρους’. Εκεί  κατά  γεωγραφική περιοχή ή και ειδικότητα να αναρτώνται οι ευκαιρίες σε εθνικό αλλά και ευρωπαϊκό επίπεδο για απασχόληση, επικοινωνία και συνεργασίες . Θα ήταν μια ακόμα μορφή πρόνοιας και κρατικής συμπαράστασης αν σε κάθε ‘έφεδρο’ του δίνονταν με την αποχώρησή του ,σαν αναγνώριση της προσφοράς του στα κοινά και ένας ‘φτηνός  ηλεκτρονικός υπολογιστής’ με δυνατότητα ασύρματης σύνδεσης και internet για να τον συνοδεύει στις καθημερινές αναζητήσεις του .
Με τις παραπάνω πρακτικές υποδείξεις που σίγουρα υπάρχουν και άλλες σκέψεις ,μπορεί να κατορθώσουμε σε τούτους τους δύσκολους οικονομικούς καιρούς –πολέμου- που η χώρα μας περνάει να κάνουμε τον ορισμό του ‘Εφέδρου’ αντί βάρους και προβλήματος  να γίνει κατά το Λεξικό ‘σαν τη δύναμη που μπορεί να χρησιμοποιηθεί  σε περίπτωση ανάγκης’ . Και ανάγκες σίγουρα θα υπάρξουν για τον τόπο  στο μέλλον. Τότε ας κάνουμε κάτι από τώρα γιαυτούς που σήμερα οδηγούνται στην  εφεδρεία . Σίγουρα θα τους χρειαστούμε στο μέλλον.

Κώστας Κασσιός

Ομότιμος Καθηγητής ΕΜΠ

Κυριακή 16 Οκτωβρίου 2011

ΠΡΑΣΙΝΗ ΣΤΕΓΗ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Το παρακάτω άρθρο έχει δημοσιευτεί στο περιοδικό  "Green building"
Ένα ζωντανό σχολείο, ένα σχολείο που αναπνέει, που δεσμεύει τα στοιχεία της φύσης το φως το νερό, τον αέρα και τα χρησιμοποιεί προς όφελος των χρηστών του και του κτηρίου, και παράλληλα  ένα σχολείο που θα αποτελέσει πρότυπο περιβαλλοντικής διαδραστικότητας, αυτό ήταν το ζητούμενο τόσο στην αρχιτεκτονική όσο και στη φυτοτεχνική μελέτη που εκπονήθηκαν από  το γραφείο μας σχεδιάζοντας το φυτεμένο δώμα στο 11ο δημοτικό σχολείο της Ηλιούπολης.
Η θέση του φαινομενικά δεν καθιστά απαραίτητη την εφαρμογή της τεχνικής του φυτεμένου δώματος μιας και από το συγκεκριμένο σχολείο δεν λείπει το πράσινο. Η ίδια του η θέση όμως με μια άλλη λογική υποδηλώνει ότι είναι απαραίτητο να ενσωματωθεί το σχολείο στο ευρύτερο περιβάλλον του Υμηττού και της γειτονιάς του και να αποτελέσει σημείο αναφοράς για αυτήν.

ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
Το δώμα αποτελείται από τρία κυρίως τμήματα που τα χωρίζουν δύο παραλληλόγραμμες επιφάνειες που τις ορίζουν ανεστραμμένα δοκάρια  Σε καθένα από τα τρία τμήματα υπάρχουν οι κυβικές απολήξεις από τις κολώνες που στηρίζουν το κτήριο. Το δώμα δεν σκιάζεται από κοντινό κτήριο. Υπάρχουν οπτικά ανοίγματα προς το νότο,  νοτιοανατολικά γειτνιάζει με αλσύλλιο, ανατολικά του δώματος υπάρχουν πολυκατοικίες ενώ βορειοδυτικά του δώματος υπάρχει πυκνή δόμηση. Το υπάρχων στηθαίο είναι από μπετόν και έχει ύψος ένα μέτρο. Στο δώμα  η πρόσβαση είναι εφικτή μέσω μιας καταπακτής διαστάσεων 50Χ50 με φορητή σκάλα. Το δώμα είναι μονωμένο και η απορροή των νερών  επιτυγχάνεται μέσω υδρορροών που καλύπτονται από σχάρες λαμαρίνας. 

Κάτοψη της πρότασης

 ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΕΠΙΔΙΩΞΕΙΣ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
Στόχος της προτεινόμενης διαμόρφωσης είναι α) η δημιουργία ενός ενιαίου χώρου που θα αποτελείται από  τρεις   μικρότερους,  που θα εξυπηρετούν  διαφορετικές λειτουργίες  και ανάγκες  β) η  ένταξη και η ενσωμάτωση του κτηρίου στο  γύρω φυσικό περιβάλλον γ) η προστασία του κτηρίου εξασφαλίζοντας του καλύτερη θερμομόνωση, υγρομόνωση, ηχομόνωση και δ) η εξοικονόμηση ενέργειας. Καθοριστικό ρόλο για την υιοθέτηση της προτεινόμενης διαμόρφωσης αποτέλεσε η ευχάριστη και ασφαλής παραμονή και κίνηση των μαθητών στο χώρο του Δώματος. Τραβήχτηκαν γραμμές, ξεκάθαρες ευθείες, που σπάνε κατά διαστήματα ώστε η κίνηση να είναι συνεχής αλλά όχι ρευστή. Δόθηκε ιδιαίτερη σημασία στην περιφερειακή φύτευση για λόγους προστασίας, ενώ επιλέχτηκαν φυσικά υλικά ξύλο, βότσαλο, φλοιός πεύκου, συστατικά που θα αποτελέσουν τον καμβά για την αποτύπωση της βλάστησης.

Απαραίτητη προϋπόθεση, για την σωστή κατασκευή του φυτεμένου δώματος είναι η εφαρμογή της σύγχρονης ολοκληρωμένης τεχνολογίας εγκατάστασης πολυεπίπεδης διαστρωμάτωσης φυτεμένου δώματος εκτατικού τύπου (extensive greenroof), σύμφωνα με τις διεθνείς προδιαγραφές κατασκευής φυτεμένων δωμάτων FLL Guidelines-2002 τις προδιαγραφές της ΠΕΕΓΕΠ (Πανελλήνιας Ένωσης Επαγγελματιών Γεωπόνων Έργων Πρασίνου) και την ευρωπαική νομοθεσία CPV 45112714-3(LANDSCAPING WORK FOR ROOF GARDENS).

Λεπτομέρεια από το ρυάκι

Η ΦΥΤΟΤΕΧΝΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ
 Το δώμα θα είναι  εκτατικού τύπου,  ώστε να ελαχιστοποιείται το μόνιμο φορτίο, που φτάνει στα όρια του ημιεντατικού περιμετρικά, στο περιφερειακό παρτέρι  με πυκνή θαμνώδη φύτευση εν είδη φυτικής περίφραξης, ώστε να εξασφαλίζεται επιπλέον προστασία για τους μαθητές.
Η επιλογή κατά κύριο λόγο του δώματος εκτατικού τύπου θεωρείται πιο ασφαλής όσον αφορά στο μόνιμο φορτίο το οποίο είναι της τάξης των 120 kg/m2 (κορεσμένο φορτίο), επιτρέποντας κατ’ αυτό τον τρόπο μεγαλύτερο εύρος κινητών φορτίων λαμβάνοντας υπόψη ως ανώτατο όριο τα 500kg/m2 σύμφωνα με τη στατική μελέτη του κτιρίου.
Περιμετρικά το μεγαλύτερο πάχος του εδαφικού υποστρώματος  μας δίνει τη δυνατότητα φύτευσης ψηλότερων θάμνων και  μικρών δένδρων. Ειδικό υπόστρωμα ανάπτυξης φυτικού υλικού κατάλληλο για φυτεμένα δώματα εκτατικού τύπου ιδιαίτερα ελαφρύ με διαβαθμισμένη κοκκομετρία και ειδική σύσταση από ανακυκλωμένα ανόργανα και οργανικά υλικά ώστε να ευνοεί τον εφοδιασμό των φυτών με τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία για την ανάπτυξη τους την ταχύτατη αποστράγγιση του πλεονάζοντος νερού και τον αερισμό του ριζικού συστήματος των φυτών ακόμα και σε συνθήκες πλήρους κορεσμού.
Ο χώρος χωρίζεται σε τρία τετράγωνα ίσων διαστάσεων καθένα εκ των οποίων θα έχει διαφορετικό χαρακτήρα και θα εξυπηρετεί διαφορετικό σκοπό και λειτουργία, ενώ ταυτόχρονα προβλέπονται στοιχεία ενοποίησης τους ώστε να υπάρχει μια ενιαία δομή.
Στο  μεσαίο τετράγωνο, στο κέντρο, η φύτευση είναι χαμηλή, δεν είναι άλλο από ένα λιβάδι με αγριολούλουδα  έτσι ώστε να επιτυγχάνεται η αίσθηση ελέγχου όλου του υπόλοιπου χώρου, να υπάρχουν οπτικές διαφυγές στον περιβάλλοντα αστικό ιστό και ταυτόχρονα να δημιουργείται η διάθεση για παραμονή στο συγκεκριμένο χώρο.   Το τμήμα αυτό λειτουργεί ως χώρος συγκέντρωσης  και ως χώρος περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για τα παιδιά για αυτό το λόγο τοποθετείται πέργκολα στα ανατολικά και τραπεζαρία.
Στο Ν-ΝΑ μέτωπο του Δώματος δημιουργείται ένας Λαχανόκηπος για 12 ομάδες παιδιών.  Στη Β-ΒΔ πλευρά, προτείνεται να φυτευτούν κυρίως αρωματικά, ενώ  προβλέπεται και παρτέρι φύτευσης βολβών ανοιξιάτικων και φθινοπωρινών. Όλοι οι παράγοντες που επιδρούν στην ανάπτυξη των φυτών συνδέονται, αλληλοεξαρτώνται, αντιμετωπίζονται συνολικά και με σεβασμό.
Οι μαθητές με την κατάλληλη καθοδήγηση  θα αποφασίζουν για την εναλλαγή των καλλιεργειών, θα παρατηρούν, θα καταγράφουν και θα φροντίζουν τα φυτά, θα τυποποιούν και θα αποφασίζουν για τον τρόπο διάθεσης των προϊόντων. Ο ρόλος της βλάστησης είναι καθοριστικός γιατί θα διδάξει τους μαθητές έννοιες όπως την εποχικότητα, την αξία της ζωής, τη φθορά της ύλης, την ανακύκλωση της ενέργειας, θα τους μάθει να συνεργάζονται, να διαχειρίζονται καταστάσεις, να συνεκτιμούν παράγοντες, να αναπτύσσουν κριτική σκέψη, να αποφασίζουν.

ΚΑΤΣΟΓΙΑΝΝΗ  ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ
γεωπόνος- αρχιτέκτων τοπίου

Κυριακή 9 Οκτωβρίου 2011

ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΟ ΓΚΑΖΙ

Η τεχνόπολις στο΄Γκάζι αποτελεί παράδειγμα μετατροπής που αξιοποιεί και αναδεικνύει το προυπάρχον. Νέο και παλιό λειτουργούν μαζί σαν ένα και προσφέρουν στους Αθηναίους πολιτισμό, αισθητική και ιστορία. Αυτό συμβαίνει όταν η δημοτική αρχή έχει στόχους,  όραμα και "εκμεταλλεύεται" τις δυνατότητες και το δυναμικό που κατέχει.










Γκάζι... κυριακάτικο σούρουπο μετά από βροχή

Κατσογιάννη Σταυρούλα
γεωπόνος - αρχιτέκτων-τοπίου